ANHEDONIA và trầm cảm

Trầm cảm là một dạng rối loạn tâm thần nặng đặc trưng bởi cảm giác buồn bã, sự trống rỗng và không có hứng thú với điều gì.

Cũng như bao bệnh tâm lí khác, trầm cảm ảnh hưởng đến suy nghĩ và hành động của một con người rất nhiều. Người mắc bệnh trầm cảm thường có những thay đổi về tâm trạng hay sở thích. Một thuật ngữ khác liên quan đến chứng rối loạn này là Anhedonia. Nếu bạn chưa từng nghe về Anhedonia thì bạn không cô đơn đâu, thật may là trung tâm điều trị tâm thần ở Boca của chúng tôi đã nghiên cứu về nó để giúp mọi người hiểu rõ hơn.

Anhedonia là gì?

Anhedonia tình trạng một người không có khả năng cảm nhận được niềm vui hay hạnh phúc. Đây là một triệu chứng phổ biến của nhiều bệnh rối loạn tâm thần khác nhau, bao gồm cả trầm cảm. Hầu hết người bình thường đều hiểu thế nào là niềm vui và biết khi nào bản thân mình mong đợi những niềm vui đó ví dụ như khi dành thời gian bên cạnh những người thân yêu hay làm những công việc yêu thích sẽ đem lại hạnh phúc. Tuy nhiên, đối với một số người đang vật lộn với chứng anhedonia thì họ đã mất đi khả năng trải nghiệm sự hạnh phúc đáng lẽ họ có được khi yêu thích một thứ gì đó. Những thứ đã từng khiến họ vui vẻ nay không còn khơi dậy niềm vui đó nữa.

Có hai loại anhedonia:

• Anhedonia mang tính xã hội: xảy ra khi một người luôn tránh né dành thời gian cho người khác, ngay cả những người thân thiết với họ.
• Anhedonia về mặt thể chất: là khi một người không thích đụng chạm vào cơ thể hoặc mất cảm giác. Những hành động thể hiện tình cảm như ôm, nắm tay và quan hệ tình dục có thể phản tác dụng với những người này. Thay vì cảm thấy được vỗ về hoặc yêu thương, họ sẽ cảm thấy trống rỗng.

Anhedonia là kẻ địch của các mối quan hệ. Khó có thể phát triển và duy trì các mối quan hệ nếu mắc anhedonia. Khi mất đi cảm giác hưởng thụ, người bệnh không còn muốn dành thời gian cho bạn bè và gia đình. Họ bắt đầu xa cách với những người thân yêu, điều đó sẽ làm các căn bệnh về tâm thần càng thêm trầm trọng.  

Các mối quan hệ rút cạn năng lượng và hứng thú giữa mọi người, còn chứng anhedonia thì lại tước đi sự hấp dẫn của các mối quan hệ, gây ra các tác dụng phụ như làm giảm ham muốn tình dục, điều có thể ảnh hưởng đến các mối quan hệ lãng mạn. 

Mối liên hệ giữa Anhedonia và bệnh trầm cảm?

Mặc dù anhedonia và trầm cảm có liên quan đến nhau nhưng không phải ai mắc anhedonia cũng sẽ bị trầm cảm nặng. Anhedonia cũng liên quan đến một số bệnh rối loạn khác như tâm thần phân liệt, rối loạn lưỡng cực, rối loạn căng thẳng sau sang chấn (PTSD) và cả chứng lo âu. Những người đã từng điều trị các căn bệnh nghiêm trọng hay lạm dụng chất kích thích cũng có thể mắc anhedonia.

Cũng giống như trầm cảm, anhedonia có thể liên quan đến nồng độ dopamine trong não. Dopamine là một chất dẫn truyền được hệ thần kinh sử dụng để truyền tín hiệu giữa các tế bào. Nó đóng vai trò quan trọng trong não bộ và sản sinh ra cảm giác hứng thú. Khi nồng độ dopamine thấp, các rối loạn tâm thần như trầm cảm hoặc tâm thần phân liệt rất dễ xuất hiện, thậm chí là cả chứng anhedonia.

Nhóm nghiên cứu của chúng tôi tại Banyan hiểu rõ mối liên hệ giữa bệnh tâm thần và sự lạm dụng chất kích thích. Những người bị rối loạn tâm thần thường tìm đến ma túy hoặc rượu để đối phó với các triệu chứng, còn những người nghiện bị tái phát rối loạn chính vì sự nghiện ngập. Trung tâm điều trị sức khỏe của chúng tôi đã đưa ra nhiều phương pháp điều trị khác nhau để giúp bệnh nhân giành lại quyền kiểm soát cuộc sống cho chính mình. 

------------------------

Dịch bởi: bluewhale52

Biên tập: Rabbie

Ảnh: Pixabay

Tham khảo:

Alyssa (2021), Anhedonia and Depression

Available at:

<https://www.banyanmentalhealth.com/2021/02/03/anhedonia-and-depression/> [Accessed at 16th September 2021]

------------------------