NỘI DUNG CHÍNH
Chấn thương tâm lý có những tác động lâu dài cả về thể chất lẫn tinh thần. Các nhà khoa học và tâm lý học đã tìm ra được sự khác biệt giữa bộ não của người từng trải qua chấn thương so với những người ổn định. Hầu hết mọi người có thể hiểu và nhận biết các triệu chứng điển hình của chấn thương như hồi tưởng, ác mộng, sự né tránh... khá dễ dàng. Tuy nhiên, chúng ta thường không để ý tới các triệu chứng về nhận thức và xã hội. Sylvie, nhân vật mới nhất trong mùa 1 của Loki, là một Loki đến từ dòng thời gian khác. Sylvie bị Cơ quan Quản lý Phương sai Thời gian (Time Variance Authority - TVA) bắt cóc khi còn nhỏ do những tội ác chống lại dòng thời gian mà cô sẽ phạm phải trong tương lai. Cốt truyện nhanh chóng tiết lộ âm mưu trả thù của Sylvie, với mục tiêu duy nhất là phá bỏ hệ thống đã hủy hoại cuộc đời cô.
Tuổi của Sylvie khi bị bắt cóc chưa từng được đề cập trong phim, tuy nhiên, thông qua việc quan sát trò chơi mà cô ấy tham gia và vóc dáng của cô ấy, chúng tôi có thể đoán ở thời điểm đó Sylvie khoảng 7 đến 11 tuổi. Phần lớn mọi người đều đồng ý rằng sự chia ly của cha mẹ là một sự kiện đau buồn. Sylvie đột ngột bị những kẻ lạ ở tương lai đưa đến một nơi xa xôi để hầu tòa vì những tội ác mà cô chưa hề gây ra. Mặc dù đã trốn thoát được, cô buộc phải tiếp tục chạy trốn để sinh tồn. Không có sự hỗ trợ, chăm sóc hay dạy bảo từ người lớn, Sylvie dần trưởng thành về thể chất, nhưng tâm trí của cô thì không.
Sự phát triển bị ức chế/ kìm hãm
Khi thảo luận về lý thuyết sự phát triển bị kìm hãm bởi các nhu cầu khẳng định bản thân (cần được đáp ứng bởi các tác nhân bên ngoài như người hay vật) không được thỏa mãn, Kohlberg giải thích rằng cái tôi như một “lực tâm lý” tạo điều kiện cho một “nhân cách trưởng thành và lành mạnh”. Các nhu cầu này được đáp ứng thông qua các phản hồi tích cực, mạnh mẽ và có tính hỗ trợ từ môi trường xung quanh. Đối với trẻ em, những nhu cầu này thường được người chăm sóc đáp ứng. Tuy nhiên, khi những nhu cầu này không được thỏa mãn (thường là do chấn thương tinh thần), sự phát triển về nhận thức và cảm xúc của một người sẽ bị mắc kẹt hoặc kìm hãm trong giai đoạn phát triển hiện thời.
Theo lý thuyết của Piaget, trẻ em trong độ tuổi từ 7 đến 11 đang ở trong Giai đoạn Thao tác Cụ thể của sự phát triển nhận thức. Trong giai đoạn này, tư duy của trẻ trở nên logic, có tổ chức và cụ thể hơn. Chúng đang dần rời khỏi giai đoạn Tiền thao tác, vốn là giai đoạn tập trung hơn. Mặc dù suy nghĩ của trẻ em ở độ tuổi này logic hơn, song chúng cũng có thể tương đối cứng nhắc và phải vật lộn với các khái niệm trừu tượng.
Sylvie bị “mắc kẹt”
Âm mưu trả thù của Sylvie đáp ứng được nhu cầu của cô ấy trong việc sửa sai về mặt đạo đức. Tuy nhiên, cô gặp khó khăn trong việc lường trước hậu quả lâu dài cho những hành động của mình. Qua phần giới thiệu của Sylvie trong phim, chúng ta có thể thấy rằng cô ấy cũng không dễ dàng hiểu được hành động của mình ảnh hưởng đến những người khác thế nào. Sylvie bắt cóc và giết vô số đặc vụ để đạt được mục tiêu cuối cùng của cô ấy, tiết lộ lịch sử của các đặc vụ TVA mà không cân nhắc đến hệ quả. Cô ấy trải qua cuộc sống đạp đổ hết cánh cửa này đến cánh cửa khác mà không nghĩ về những gì ở phía bên kia.
Khi Sylvie đã chạm tới mục tiêu cuối cùng của mình, cô ấy bị thử thách bởi He Who Remains (giám đốc cuối cùng của TVA tại thực tại cuối cùng của Đa vũ trụ). Ông cảnh báo rằng khi phá hủy cấu trúc này, cô ấy có thể sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng và không thể đảo ngược, ảnh hưởng đến cuộc sống của hàng tỷ người. Sylvie đã không lắng nghe hay xem xét những khả năng đó bởi cô không thể hình dung những nguy cơ trừu tượng sẽ xảy đến với người khác mà chỉ tập trung vào những gì bản thân đã trải qua. Ngay cả khi Loki cố gắng hy sinh mạng sống của mình để giúp Sylvie hiểu ra, cô ấy vẫn bị mắc kẹt trong tầm nhìn của chính mình. Cuối cùng, cô ấy đã đạt được mục tiêu của mình là loại bỏ He Who Remains và đặt dòng thời gian vào nguy hiểm nghiêm trọng.
Mặc dù Sylvie ở trong cơ thể của một người độ tuổi 30, tâm trí của cô vẫn chỉ như một đứa trẻ. Mọi nỗ lực của Loki trong việc đáp ứng những nhu cầu của Sylvie (chỉ với vài ngày ngắn ngủi) cuối cùng vẫn là không đủ. Nếu Sylvie có thể hình thành một mối quan hệ thỏa mãn được các nhu cầu của cô ấy, ví dụ như với một người lớn đáng tin cậy hoặc một nhà trị liệu tâm lý, hẳn cô ấy đã có thể tiến bộ trong quá trình phát triển và suy nghĩ rõ ràng hơn về các kế hoạch của mình. Tuy nhiên, điều đó sẽ không thể tạo nên một bộ phim hấp dẫn.
------------
Dịch bởi: Stew
Biên tập: Jacqueline
Ảnh: Chuck Zlotnick/Marvel Studios
Nguồn bài gốc: What "Loki" Has to Say About Arrested Development. Psychology Today. (2021). Retrieved from https://www.psychologytoday.com/intl/blog/the-culture/202107/what-loki-has-say-about-arrested-development.
------------