Có nhiều người rất tận hưởng khoảng thời gian ở nhà của họ, họ yêu thích sự tĩnh lặng và cảm giác không phải đối diện với sự phiền phức và ồn ào của thế giới bên ngoài. Tuy nhiên, đối với những người khác, những người yêu thích sự vận động, cộng với thói quen thích di chuyển và đã quen cuộc sống sôi nổi, thì việc bị nhốt ở một không gian kín, hay không được phép ra đường trong thời gian dài sẽ là một vấn đề rất lớn.
Ngày trước, Cabin Fever dường như chỉ xuất hiện với những người sống dưới thời tiết mưa bão, tuyết nặng hạt hay việc các phương tiện giao thông gặp vấn đề.
Và trước kia, cabin fever là một hội chứng cũng thường xuyên xảy ra với các phi hành gia du hành vũ trụ. Phi hành gia Colonel Terry Virts - một nhân viên NASA từng thực hiện nhiệm vụ và ở trên phi thuyền ngoài vũ trụ hơn 5000 giờ, 213 ngày. Và phần lớn là ở không gian như bị giam hãm.
Vậy nhưng, trong đại dịch Covid-19, cả thế giới dường như đều được trải qua cảm giác “Cabin fever”.
Ảnh: Megan Kelchner's
Cabin Fever hay còn được gọi là “cơn sốt trong cabin” - một hội chứng bao gồm nhiều thay đổi trong cảm xúc và hành vi khi một ai đó trải qua khoảng thời gian như bị “mắc kẹt” ở một không gian kín (như ở nhà quá lâu, hay tệ hơn nữa là những người bị bắt buộc không cho ra đường).
Nhiều người bỗng dưng gần dây cảm thấy bản thân dường như lo âu quá độ, mất kiên nhẫn với những chuyện xảy ra xung quanh, hay xuất hiện việc mất động lực sống (hoặc thậm chí đột nhiên nghỉ việc, không muốn chuyên tâm vào việc gì nữa!). Họ nghĩ rằng có lẽ điều gì kì lạ đã xảy đến với họ, thậm chí sợ hãi khi phải chia sẻ điều đó với người khác. Thế nhưng, nếu bạn đọc được bài này, hãy thả lỏng vì đây là những cám giác mà người khác cũng có thể đang trải qua. Bạn không phải là nạn nhân duy nhất của đại dịch cách ly toàn cầu.
NHỮNG DẤU HIỆU CỦA CƠN SỐT CABIN:
*lưu ý, các dấu hiệu có thể xảy ra dưới các hình thức khác nhau và tuỳ vào mỗi cá nhân, sẽ không có một nhóm dấu hiệu cụ thể nào cho mỗi người.
Cabin fever là một trạng thái tinh thần bao gồm các cảm giác sau đây:
- Cảm thấy buồn chán
- Tâm trạng bồn chồn
- Xuất hiện cảm giác thiếu kiên nhẫn với các vấn đề (mất kiên nhẫn hơn bình thường)
- Sự lo âu, sợ hãi
- Thiếu hoặc mất đi động lực (những việc mà bình thường muốn làm, hiện tại bỗng dưng mất hứng thú và không thấy muốn thực hiện)
- Cảm thấy rất cô đơn
- Cảm nhận được sự vô vọng, như rằng không ai có thể cứu rỗi được cảm gíac hiện tại
- Thậm chí sẽ cảm thấy phiền muộn, trầm uất quá mức hay trầm cảm.
Mặc dù Cabin Fever không được công nhận là một chứng rối loạn tâm lý, nhưng những hậu quả nó ảnh hưởng lên sức khoẻ tâm sinh lý và hành vi của một cá nhân là thực sự lớn. Nó có thể ảnh hưởng đến chất lượng sống của người đó dưới các dấu hiệu như:
- Cảm thấy khó khăn trong việc tiếp tục một nhịp sinh hoạt điều độ hay kế hoạch đã lên sẵn
- Xuất hiện triệu chứng khó ngủ hoặc ngủ quá nhiều
- Khó tập trung.
- Thay đổi thói quen và tần suất ăn uống
- Lạm dụng chấ.t kíc.h thíc.h
- ảnh hưởng lên cách chăm sóc bản thân
Con người chúng ta tiến hoá như những loài vật khác trong xã hội, con người nói chung có xu hướng cảm nhận và thực hiện các chức năng cuọc sống tốt hơn khi kết nối với xã hội xung quanh.
Trong đại dịch, nhiều người đang và phải tự cô lâp bản thân để thích nghi với những hạn chế về giãn cách xã hội, không được quyền ra đường và tạo sự liên kết với người khác. Sự thay đổi từ một lối sống giao tiếp xã hội gấp gáp sang lối sống bị hạn chế, thậm chí bị cô lập khỏi xã hội khiến cơn sốt cabin bị kích hoạt nhiều hơn bao giờ hết.
Những lí do như việc khó khăn khi gặp gỡ bạn bè và người thân; bị ngăn cản khỏi các hoạt động mà bình thường ta rất yêu thích như được ngắm biển, được dạo phố, được hít thở cây lá hay đơn giản là được nhâm nhi ly cà phê với bạn bè trước kia khiến cuộc sống thật muôn màu và ấm áp; nay mất đi cảm giác ấy thực sự không dễ chịu gì.
Bình thường sau giờ làm việc, nhiều người sẽ được tận hưởng khoảng thời gian thư giãn ở nhà. Việc work-from-home, làm việc tại nhà khiến nhiều người cảm thấy bị bùng nổ và kiệt sức bởi công việc tại nhà dường như không giới hạn. Ngược lại, vì nhiều hoạt động trong xã hội dường như tạm ngưng, nhiều người bị giảm đi số lượng công việc cũng như lo âu về các tác động kinh tế khiến họ mất đi động lực làm việc, động lực sống,
Con người chúng ta là những tạo vật thiên hướng xã hội. Và có những con người còn thích giao lưu xã hội hơn những người khác rất rất nhiều. Họ là những người mà bình thường thích ra đường và tận hưởng sự sôi nổi của cuộc sống. Và những người này dễ bị ảnh hưởng cũng như xuất hiện các triệu chứng cabin fever mạnh mẽ hơn những người khác.
Đặc biệt là những người có sẵn các rối loạn tâm lý như rối loạn lo âu hay trầm cảm, các triệu chứng của họ dường như càng nặng hơn và tác động lớn hơn vì gặp khó khăn trong việc thực hiện các liệu trình trị liệu chữa lành, hay gặp gỡ nhà trị liệu tâm lý.
Photo by Nutsa Avaliani
Dưới đây là các tips được đề xuất để ta sống cùng với những ngày cách ly xã hội:
Nguyễn Lê Hoài Thương,
Psychological facts - Tâm lý học Việt Nam
Nguồn:
https://www.medicalnewstoday.com/articles/cabin-fever#seeking-help
https://www.healthline.com/health/cabin-fever
Follow us on instagram: @psychofacts_tamlyhocvietnam