Hội Chứng Mù Mặt: Dấu Hiệu, Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị
Đâu là lý do khiến bạn không thể nhận diện khuôn mặt của người khác? Đã bao giờ bạn không thể nhận ra một người bạn thân, một người thân trong gia đình đặc biệt là khi bất ngờ gặp …| Đâu là lý do khiến bạn không thể nhận diện khuôn mặt của người khác? |
| Đã bao giờ bạn không thể nhận ra một người bạn thân, một người thân trong gia đình đặc biệt là khi bất ngờ gặp họ hay sau khi họ cắt tóc? Nếu có thì rất có thể bạn đã mắc chứng mù mặt người, tên khoa học là prosopagnosia bắt nguồn từ “prosopon” trong tiếng Hy Lạp có nghĩa là khuôn mặt và “agnosia” có nghĩa là không biết gì. Trong 50 người thì có ít nhất 1 người mắc chứng mù mặt người với mức độ khác nhau mặc dù nhiều người vẫn có thể có một cuộc sống bình thường mà không nhận ra mình đang mắc chứng mù mặt người. Bài viết này cung cấp một số thông tin hữu ích mà bạn nên biết về hội chứng này. Đâu là những dấu hiệu để bạn có thể biết mình có gặp phải hội chứng này không? Những người mắc bệnh này có những triệu chứng rất đa dạng. Một số người có thể khó nhận ra nét mặt của người khác. Xem TV hay xem phim sẽ rất khó khăn với những người bị mù mặt bởi vì họ rất khó nhận diện được hết các nhân vật. Khi gặp ai đó lần đầu, những người bị mắc chứng mù mặt người thường sẽ cố gắng để nhớ về quần áo hay mái tóc của người đó thay vì nhớ khuôn mặt. Không có gì đáng ngạc nhiên, một đặc điểm khác thường đi cùng với chứng mù mặt là lo lắng xã hội. Không hiểu biểu cảm khuôn mặt có thể dẫn đến khó khăn trong việc tạo dựng mối quan hệ hoặc kết bạn. Những người bị mù mặt có thể tránh giao tiếp xã hội, mắc chứng rối loạn lo âu xã hội và thậm chí bị trầm cảm, theo National Health Service, Vương quốc Anh. Heather Sellers, tác giả của một cuốn sách có tên “You don’t look like anyone I know” (tạm dịch là Bạn không giống với bất kỳ ai tôi biết) chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn của TIME năm 2010 rằng mắc chứng prosopagnosia giống như bị khuyết tật học tập. Cô ấy nói “Nó giống như chứng khó đọc. Tôi biết khuôn mặt là gì, nhưng nó rất khó đọc khuôn mặt. [Với chứng khó đọc] bạn biết từ này là gì, nhưng bạn sẽ đi nhiều hơn theo ngữ cảnh và mất rất nhiều công sức [để tìm ra nó]. Cảm giác như đi lên dốc ngược chiều gió vậy.” |
Tại sao con người có thể mắc chứng mù mặt?
Các nghiên cứu cho thấy mù mặt không liên quan đến trí thông minh chung hoặc trí nhớ rộng hơn. Nó thường là một vấn đề sẽ theo người bệnh suốt cuộc đời và chứng mù mặt người suốt đời không gây tổn thương cho não là phổ biến nhất. Theo một nghiên cứu của một nhóm chuyên gia người Đức năm 2006 thì chứng mù mặt người suốt đời có khả năng di truyền. Một trong những tác giả của nghiên cứu, Tiến sĩ Thomas Grüter thuộc Viện Di truyền học của Đức mà bản thân ông cũng là một người có chứng mù mặt đưa ra quan điểm rằng chứng bệnh này là do một khiếm khuyết trong gen trội. Điều này có thể có nghĩa là nếu bố hoặc mẹ bị chứng mù mặt người suốt đời thì có 50 phần trăm những đứa con cũng sẽ bị chứng bệnh đó.
Các nghiên cứu cho thấy khoảng 2% dân số có dấu hiệu của chứng mù mặt người suốt đời. Một số người thì bị chứng mù mặt người sau một chấn thương não như bị thương ở đầu hay bị đột quỵ. Dạng mù mặt này được biết đến như chứng mù mặt mắc phải và tương đối hiếm.
Làm thế nào để điều trị prosopagnosia?
Thật không may, không có thuốc hoặc liệu pháp cụ thể để điều trị chứng bệnh này. Một số người có bị bệnh thường có những biện pháp khác nhau để thích ứng với bệnh này, chẳng hạn như nhận ra giọng nói, kiểu tóc, trang phục hoặc dáng đi của một người, hoặc tránh những nơi mà họ có khả năng gặp phải những người họ biết. Tuy nhiên, những kỹ thuật này không phải lúc nào cũng đáng tin cậy hoặc thực tế.
Trường Đại học Minnesota’s College of Education and Human Development đã đưa ra những tư liệu về các biện pháp hữu ích với những người bị bệnh mù mặt người, bao gồm tạo ra các dấu hiệu bí mật với bạn bè và mang theo một cuốn sổ tay để ghi lại chi tiết và tên của mọi người.
Nhiều người có cuộc sống bình thường mà không nhận ra họ có tình trạng này, nhưng vì tò mò, có nhiều xét nghiệm khác nhau để xác định xem bạn có biểu hiện triệu chứng của bệnh mù mặt hay không, bao gồm bài kiểm tra 7 bước của Test My Brain and 20 câu hỏi về bệnh mù mặt của trang web troublewithfaces.org.
Dịch: Tú Anh
Biên tập: Ngọc
Minh họa: Unplash, Internet
Nguồn: https://time.com/4838661/prosopagnosia-face-blindness/
A Crazy Mind là một dự án phi lợi nhuận với hơn 100 cộng tác viên trên khắp cả nước. Với mục tiêu đem lại và nâng cao kiến thức tâm lý tới cộng đồng, chúng tôi mong nhận được sự ủng hộ và đóng góp của các bạn. Các quý độc giả có thể donate cho A Crazy Mind tại đây: http://acrazymind.vn/donate/ . Xin cảm ơn!
(*) Bản quyền bài dịch thuộc về A Crazy Mind. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là “Nguồn: Acrazymind.vn”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
(**) Follow Facebook A Crazy Mind để đọc các bài dịch khác và cập nhật các bài viết mới hằng ngày và tham gia nhóm cộng đồng tự chữa lành của A Crazy Mind tại: https://www.facebook.com/groups/371004360098732/
(***) Trở thành Cộng tác viên để rèn luyện tư duy ngôn ngữ và đóng góp kiến thức cho cộng đồng tại https://bit.ly/2EiflcL