Làm một “đứa trẻ ngoan” nguy hiểm ra sao?

Chúng hoàn thành bài tập đúng giờ; chữ viết của chúng thì sạch đẹp; chúng dọn dẹp phòng ngủ gọn gàng; chúng cũng hay có chút ngượng ngùng; chúng muốn giúp đỡ cha mẹ chúng; chúng còn biết dùng thắng xe khi đạp xe xuống dốc. 

Bởi vì chúng không hề có những biểu hiện “không ổn” ngay lúc đó, nên chúng ta thường cho rằng những đứa trẻ ngoan thường sẽ “ổn”. Chúng không phải là mối lo ngại cho bất kỳ điều gì; ngược lại, ta cho rằng những đứa trẻ vẽ graffiti ở trong đường hầm thì mới đáng lo ngại hơn. Mọi người thường nghĩ rằng những đứa trẻ ngoan đều ổn; bởi vì chúng thực hiện tất cả những gì mà ta mong muốn.

Và điều đó thì, đương nhiên, chính xác là một vấn đề. Những nỗi buồn giấu kín – và những khó khăn ở tương lai – của những cô bé hay cậu bé ngoan bắt đầu từ nhu cầu bên trong chúng bởi sự “nghe lời” quá mức. Những đứa trẻ ngoan không “tốt” như ta tưởng vì kỳ lạ thay chúng không hề có mong muốn trở thành bất kỳ thứ gì khác. Chúng “ngoan” chỉ bởi vì chúng không còn sự lựa chọn nào khác. Sự “ngoan” của chúng không phải là một lựa chọn mà là một sự bắt buộc.  

Rất nhiều đứa trẻ ngoan bị buộc phải làm thế vì bị áp đặt bởi thứ gọi là “tình yêu” của người cha người mẹ đã quá áp lực vì luôn bị quấy nhiễu, của người đã nói rõ với chúng rằng họ đã quá mệt mỏi với những rắc rối quanh mình. Hoặc là chúng ngoan chỉ để làm dịu đi con người dữ tợn sẽ nổi giận một cách đáng sợ khi chúng trở nên dù chỉ một chút kém “hoàn hảo”. Hoặc có lẽ cha mẹ chúng quá bận rộn và không quan tâm đến chúng; chỉ có cách trở nên “ngoan” chúng mới có thể nhận được sự chú ý từ cha mẹ. 

Thế nhưng, khi một đứa trẻ kiềm chế những cảm xúc muốn “nghịch ngợm” của chúng quá nhiều, dù cho chúng có rất ngoan khi còn nhỏ, thì sau này khi lớn lên chúng cũng sẽ phải đối mặt với rất nhiều khó khăn xuất phát từ việc “quá ngoan”. Không chỉ cha mẹ mà thầy cô giáo cũng cần chú ý đến những biểu hiện của những đứa trẻ lễ phép quá mức – và nên xem đó là một mối hiểm nguy tiềm ẩn. 

Một đứa trẻ ngoan là một người giữ quá nhiều bí mật cho riêng mình và là một người giao tiếp tệ kinh khủng chỉ nói về những điều quan trọng ít khi được nói tới. Chúng nói những điều đáng yêu, chúng là chuyên gia trong việc làm hài lòng những mong muốn của khán giả, nhưng những suy nghĩ và cảm xúc thật của chúng thì bị chôn vùi và dẫn bản thân chúng đến những triệu chứng của bệnh căng thẳng thần kinh, chứng co giật, sự bộc phát đột ngột và sự đau khổ tuôn trào.

Vấn đề của những đứa trẻ ngoan là chúng không biết rằng người khác có thể bỏ qua cho những lỗi lầm mà chúng phạm phải. Chúng đã đánh mất đặc ân mà một đứa trẻ khỏe mạnh có: Đó chính là việc dù cho chúng có ghen tị với người khác, trở nên tham lam hay ích kỷ thì chúng vẫn được tha thứ và yêu thương dù có ra sao đi chăng nữa. 

Một đứa trẻ đứng đắn thì hay có vấn đề với tình dục. Khi còn là một đứa trẻ, chúng có thể được khen vì sự trong sáng và ngây thơ. Tuy nhiên, khi chúng lớn lên, cũng như chúng ta, chúng hiểu được sự khoái cảm của tình dục, nó có thể đồi trụy một cách đẹp đẽ và cũng có thể ghê tởm một cách say mê. Những điều này có thể trở nên kỳ lạ với chúng vì chúng chỉ tin vào những gì chúng được dạy bảo. Vì vậy, chúng có thể chối bỏ những ham muốn của bản thân, trở nên lạnh nhạt và tách biệt khỏi chính cơ thể của mình – hoặc có lẽ chúng kiềm chế bản thân quá mức và hủy hoại cuộc sống của mình với sự ghê tởm và kinh sợ. 

Ở nơi làm việc, những đứa trẻ ấy cũng sẽ gặp nhiều vấn đề. Khi còn nhỏ, chúng tuân theo luật lệ; chúng không bao giờ gây chuyện và cố gắng không làm người khác thấy phiền hà. Thế nhưng, chỉ đi theo luật lệ sẽ không giúp ta tiến xa trong tương lai. Hầu hết tất cả những sáng kiến thú vị, đáng để làm hay quan trọng đều sẽ luôn vấp phải một vài lời chỉ trích. Một ý tưởng hay ho thì luôn làm thất vọng một vài người nhất định – mặc dù vậy, nó vẫn đáng được gìn giữ. Những đứa trẻ ngoan thường bị nói là một người có năng lực bình thường trong công việc và là một người khô khan luôn cố làm hài lòng người khác. 

Để con người trưởng thành, ta cần một trò đùa tinh nghịch, một mối quan hệ không đáng sợ với những mặt tối, sự phức tạp và tham vọng của bản thân. Nó bao gồm việc chấp nhận rằng không phải điều gì khiến chúng ta vui vẻ cũng làm hài lòng người khác hay được xã hội “tôn vinh” – nhưng dù cho có thế, ta cũng cần phải khám phá và nắm giữ điều khiến ta vui vẻ.

Khát khao được trở nên “tốt/ngoan” là một trong những điều đẹp đẽ nhất trên thế gian này, nhưng nếu ta muốn có một cuộc sống thật sự “tốt”, đôi lúc ta cần phải trở nên hư một cách hữu ích và can đảm (theo tiêu chuẩn của một đứa trẻ ngoan).

Hãy để chúng được sống một cách "tự do" | Nguồn ảnh: Unsplash.com

------------------------

Dịch bởi: Mahoney Queen

Biên tập: Phoebe Trịnh

Nguồn bài viết: <https://www.theschooloflife.com/thebookoflife/the-dangers-of-the-good-child/ >

------------------------