Triết lý “Không Lo Lắng”: Hakuna Matata thực sự có ý nghĩa gì?

Bất cứ khi nào bắt đầu lo lắng về một vấn đề gì đó, chỉ cần nói với bản thân Hakuna Matata.
Hakuna Matata!
Một cụm từ tuyệt vời
Hakuna Matata 
Có nghĩa là vứt bỏ âu lo
Sống vui vẻ cho một đời
Là triết lý giải quyết mọi vấn đề 
Hakuna Matata!



Tôi cần làm xong mọi thứ trong hôm nay. Tôi có báo cáo phải nộp sáng nay. Ước gì tôi có thêm thời gian để viết cho xong. Tôi không biết phải chi trả các hóa đơn chi tiêu trong tháng này thế nào nữa. Không biết vợ tôi có ai khác bên ngoài không nữa? Tôi chưa bao giờ dành nổi thời gian cho bản thân. Tôi đang mập lên hả? Tôi chẳng biết phải làm gì nữa, đó giờ chẳng có thứ gì suôn sẻ với tôi cả. 


Thư giãn nào! Bình tĩnh! Và nói Hakuna Matata! Bất cứ khi nào bắt đầu lo lắng về một vấn đề gì đó, chỉ cần nói với bản thân Hakuna Matata.


Điều đầu tiên ta nghĩ đến khi nghe cụm từ Hakuna Matata chính là bộ phim hoạt hình nổi tiếng của Disney mang tên The Lion King (Vua Sư tử) (nếu thích bạn thậm chí còn có thể xem bản live action). Tôi chắc chắn rằng bạn không thể không hát thầm trong bụng bài hát này ít nhất một lần mỗi khi nói ra cụm từ Hakuna Matata này. Đó chính là hiệu ứng mà Hakuna Matata mang lại. 


Một thông điệp đơn giản mang ý nghĩa sâu xa.


Hakuna Matata! Đây là một triết lý mà Timon và Pumbaa dựa vào đó mà sống. Hai anh chàng này thoải mái tận hưởng cuộc đời thậm chí khi chẳng có gì ngoài côn trùng để ăn và chẳng có ai khác để chơi cùng. Chúng tự do vui sống trong rừng và hành động theo tiếng gọi của con tim. Hakuna Matata mang ý nghĩa đừng lo lắng. Đây là những gì hai anh chàng dạy cho Simba nhằm động viên cậu và giúp cậu khám phá ra bản thân mình. Mặc dù ẩn sau bài hát này có lẽ là một thông điệp hài hước và tích cực, khi bạn hiểu được Hakuna Matata thực sự có ý nghĩa gì, nó có thể giúp bạn thay đổi cuộc đời. 


Ý nghĩa then chốt của cụm từ là hãy sống cuộc đời của bạn một cách vô ưu vô lo và hãy tin rằng mọi thứ rốt cuộc rồi cũng sẽ ổn. Đây là triết lý về việc nói không với các vấn đề. Dù bạn có căng thẳng thì những rắc rối trong cuộc sống cũng sẽ không mất đi cũng chẳng làm bạn vui hơn hay năng suất hơn chút nào cả. Chúng ta cần hiểu rằng điều không may cứ thế diễn ra trong cuộc sống, và chúng ta không thể làm gì để ngăn chúng xảy đến cả. Tuy nhiên, thông điệp này dễ bị hiểu sai. 


Vậy nên hãy để chúng tôi đưa bạn đến gần hơn với ý nghĩa thực sự của Hakuna Matata và bạn có thể áp dụng triết lý này như thế nào để sống một cuộc đời tốt đẹp hơn bắt đầu từ hôm nay!


Hakuna Matata! Nhưng nó thực sự có ý nghĩa gì?


Hakuna là một từ tiếng Swahili có thể được dịch theo nghĩa đen là “Ở đây không có”, và Matata có nghĩa là “trắc trở hay khó khăn”. Bộ phim hoạt hình Disney tên Vua Sư tử đã dịch cụm từ này thành “không lo lắng”, một cụm từ gần giống với ý nghĩa thực sự của nó. Triết lý này có thể được dịch nôm na là “mọi thứ sẽ tốt” hoặc “mọi thứ sẽ ổn thôi”. Dù nghĩa đen của cụm từ này theo tiếng Swahili của người gốc Đông Phi là gì đi nữa, nó vẫn mang nghĩa khuyến khích chúng ta hãy ngưng lo lắng vớ vẩn và tin rằng mọi điều rốt cuộc sẽ đâu vào đó. 


Hakuna Matata không có nghĩa là:


Việc hiểu ý nghĩa thực sự của cụm Hakuna Matata không giống với việc hiểu nó không có ý nghĩa gì. Nó có thể mang những nghĩa khác nhau đối với những đối tượng khác nhau và đây là cái hay của cụm từ mà nhiều người đã hiểu sai. Khi bạn xác định sai bản chất thực sự của Hakuna Matata, những hậu quả tiêu cực và nghiêm trọng sẽ xảy ra. 


Sống một cuộc đời Hakuna Matata không có nghĩa là sống buông thả không mục đích. Tất cả chúng ta đều gặp hết vấn đề này đến vấn đề khác trong cuộc sống. Chúng ta đều lo lắng và áp lực không bởi thứ này thì thứ kia. Chúng ta suy nghĩ thái quá hơn những gì ta thực sự làm. Và thỉnh thoảng tất cả những mối lo lắng bận tâm này có thể là mối bất lợi ảnh hưởng đến lựa chọn sống và đến cả sức khỏe của chúng ta nữa. Đây chính xác là hoàn cảnh mà triết lý sống “không lo lắng” nên được áp dụng. 


Tuy nhiên, “không lo lắng” không có nghĩa là bạn có quyền làm bất cứ gì mình thích mà không cần nghĩ đến hậu quả để lại. Chúng ta đều muốn sống một cuộc đời hạnh phúc viên mãn được lấp đầy bởi những cuộc phiêu lưu và những điều lý thú. Chúng ta muốn mạo hiểm, mắc sai lầm, tận hưởng niềm vui và trải nghiệm cuộc sống như hiện tại. Chúng ta muốn hạnh phúc. Chúng ta muốn thư giãn. Hakuna Matata mang tất cả những nghĩa trên miễn là bạn chịu được trách nhiệm cho những gì mình làm. 


Hakuna Matata không phải khuynh hướng trốn tránh thực tế


Thử ngẫm lại những câu nói từ bộ phim The Lion King - Vua Sư tử:





Nala: “Sao anh không quay về Ngọn núi Kiêu Hãnh?”
Simba: “À, chỉ là anh cần...tự lập. Sống cuộc đời của riêng anh. Và anh đã làm được rồi. Và điều đó thật tuyệt”
Nala: “Mọi người ở nhà đang rất mong anh trở về.”
Simba: “Không. Chẳng sao đâu. Hakuna Matata.”
Nala: “Cái gì cơ?”
Simba: “Hakuna Matata. Đó là thứ anh học được ở nơi đây. Em nghĩ xem, thỉnh thoảng điều tồi tệ sẽ xảy ra...và chúng ta chẳng làm được gì để ngăn nó lại. Vậy sao phải lo lắng về nó làm gì?”
Nala: “Bởi vì đó là trách nhiệm anh cần gánh vác.”


Tôi tin rằng những thước quay này sẽ tóm gọn được hết ý nghĩa thực sự của Hakuna Matata. Cụm từ này không phải là lời khuyên về cách làm sao để trốn tránh trách nhiệm. Triết lý này nên được áp dụng chừng mực để giúp bạn đối đầu thử thách và tập trung giải quyết vấn đề thay vì cứ âu lo mãi. 



Hakuna Matata là một cách để khích lệ bản thân.


Trong phim, Timon và Pumbaa sử dụng triết lý Hakuna Matata để giúp Simba vượt qua đau buồn và tìm ra điểm mạnh để giải quyết vấn đề cậu đang gặp phải sau khi mất bố, mất nhà và mất hầu hết mọi thứ cậu có. Hakuna Matata mở lối cho cậu đứng dậy từ vấp ngã. Nhưng nó chỉ nên được sử dụng đúng nơi đúng chỗ và đúng liều lượng. Simba sử dụng Hakuna Matata như một cách để phủ nhận nỗi đau cho tới khi gặp lại Nala khi đã trưởng thành. Cậu chối bỏ trách nhiệm trở thành vị vua tương lai và sử dụng Hakuna Matata như một lối thoát. Cậu chùn lại không dám đối mặt với những nỗi sợ của chính mình để gánh vác trách nhiệm thay người bố kính yêu. Cứ cho là Simba bị hoảng sợ. Nhưng chẳng có lý do nào cho phép chúng ta lẩn tránh trách nhiệm của mình. Tuy nhiên, sau khi Rafiki ra một tràn thuyết giáo bảo Simba đừng sống ngớ ngẩn như vậy nữa, cậu quyết định trở về nhà.





 Simba: “Trở về có nghĩa tôi sẽ phải đối diện với quá khứ. Tôi đã trốn chạy nó quá lâu rồi.” 


Khi Simba trở về Ngọn núi Kiêu hãnh, cậu gặp lại sự thật kinh hãi từ quá khứ, thực sự đối mặt với những nỗi sợ và gánh lấy trách nhiệm như một vị vua sư tử thực thụ. Tôi tin rằng đây là cách tốt nhất để sử dụng triết lý Hakuna Matata cho cuộc đời bạn. Chúng ta đều sợ hãi khi làm những thứ có ý nghĩa nhất đối với ta. Giá trị mà điều đó cất giữ trong tim ta và cứ thế tồn tại ở đó, làm chúng ta sợ... sợ rằng nếu thất bại có thể chúng ta sẽ không còn tin vào bản thân mình nữa. Đời thực có thể không kịch tính hóa được như một bộ phim hoạt hình kể về các chú sư tử, linh cẩu và lợn rừng châu Phi. Nhưng bạn hiểu tôi đang nói gì mà. 


Simba đã chỉ chính xác cho chúng ta thấy rằng việc tin vào Hakuna Matata có thể giúp chúng ta lên tinh thần mỗi khi thất vọng mà không làm ta quên đi trách nhiệm của mình. Sau cùng thì chúng ta đều là ông hoàng và bà hoàng trong chính câu chuyện của chính mình, phải không nào?


Làm sao để sử dụng Hakuna Matata đúng cách?


Lo lắng làm ta mất ngủ giữa đêm và dần ăn mòn đam mê của ta dành cho cuộc đời. Nỗi sợ và lo âu về những thứ chưa xảy ra có thể làm chúng ta cảm thấy kiệt quệ cả về thể xác lẫn tinh thần. Nỗi lo về những thứ chưa chắc chắn thỉnh thoảng có thể bất giác gõ cửa và nhanh chóng trở thành thói quen trước khi kịp được nhận ra. Tuy nhiên, cũng như các thói xấu khác thôi, thói quen lo lắng có thể thay đổi được.


Dưới đây là 5 cách bạn có thể áp dụng triết lý Hakuna Matata trong cuộc sống để ngăn ngừa lo lắng và sống cuộc đời hạnh phúc cũng như có trách nhiệm:


  • Những thứ bạn tập trung vào sẽ mở rộng dần ra




Trí não của chúng ta cũng giống như cái máy ảnh, chúng ta chỉ nhìn thấy và nắm bắt được những thứ ta tập trung vào.


Khi tâm trí bạn chỉ tập trung vào những rắc rối, bạn sẽ phát hiện ra thêm nhiều những rắc rối mới khác nhưng thậm chí chúng còn không tồn tại. Chỉ khi bạn bắt đầu tập trung vào những khía cạnh tích cực của cuộc sống, bạn mới nhìn thấy những cơ hội mới xuất hiện ở những nơi không ngờ tới. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bạn sẽ bỏ qua những vấn đề cần dàn xếp mà là bạn nên chuyển hướng chú ý của mình sang việc tìm ra cách giải quyết cho vấn đề đang gặp thay vì chỉ cứ lo lắng khôn nguôi về nó. 


Sẽ khó mà đạt được điều này trong ngày một ngày hai. Thay đổi lối suy nghĩ cần rất nhiều thời gian nhưng với ý chí quyết tâm và kiên trì luyện tập bạn sẽ sớm nhận ra được Hakuna Matata thực sự có ý nghĩa gì và cách để trở nên tích cực hơn. 


  • Đừng tránh xa những rủi ro bởi vì bạn sợ sẽ thất bại


Nỗi sợ thất bại bên trong chúng ta thì thường mạnh mẽ hơn khả năng nó thực sự xảy ra ở thực tế. Chúng ta tạm thời trốn tránh viêc hiểm để không phải nếm trải nỗi đau và chịu đựng thất vọng. Tuy nhiên, khi nhìn vào con đường lâu dài, bạn sẽ nhận ra rằng sự mạo hiểm và dũng cảm sẽ mang về những đền đáp xứng đáng của nó. 





Mufasa: “Cha chỉ dũng cảm khi cha bắt buộc phải như vậy thôi. Trở nên dũng mãnh không có nghĩa là đi tìm kiếm rắc rối.”


Đối mặt với những nỗi sợ của bạn. Đâu là điều tồi tệ nhất có thể xảy ra bây giờ? Việc lo lắng mãi về những điều chưa chắc đã xảy ra liệu có lợi ích gì không? Tại sao bạn nghĩ mình không thể vượt qua những tình huống xảy đến với mình? Tại sao bạn thậm chí còn nghĩ rằng mình sẽ thất bại? Hãy nghĩ về giá trị mà những thứ này sẽ mang đến trong 5 năm nữa. Cuộc sống không chỉ dừng ở việc chi trả các hóa đơn. Hãy ngưng lo lắng. Hakuna Matata. Simba đã bất chấp thất bại để quay trở về Ngọn núi Kiêu hãnh và đối đầu với Scar. Chúng ta đều đã biết chuyện gì xảy ra rồi đấy. Cậu trở thành người kế thừa hợp lệ cho ngôi vua. Dũng mãnh bước lên và giành lấy ngai vàng của chính bạn đi nào. Giá trị mà bạn mang lại cho cuộc đời mình phụ thuộc vào quan điểm của riêng bạn, chứ không phải của một ai khác. 




Mufasa: “Hãy nhớ lấy bản thân con là ai.”


Simba mất hết sự tự tin của bản thân bởi vì những biến cố đau thương từ thời ấu thơ. Scar đã hủy hoại sự tự tin đó của Simba. Cậu đã ngừng tin vào bản thân mình. Bạn cũng sẽ tìm thấy những kẻ chuyên đi ức hiếp người khác như Scar ở khắp mọi nơi bạn đến, dù là trong các mối quan hệ giao du hay trong môi trường làm việc cũng vậy. Nhưng lúc bạn bắt đầu tin vào tất cả những gì họ nói xấu về bạn, tin vào việc xấu xa mà họ gây ra cho bạn, thì đó mới là lúc vấn đề thực sự mới bắt đầu. Hãy hiểu lấy điều này. Giá trị của bạn không và sẽ không bao giờ phụ thuộc vào những gì người khác nghĩ về bạn. Họ không sống cuộc đời của bạn. Họ không chịu trách nhiệm trong những cuộc đấu bạn phải trải qua. 


Nơi bạn đứng trong thế giới này sẽ không bị hủy hoại đơn giản chỉ vì người khác nghĩ xấu cho bạn, dù người đó có thân cận với bạn tới đâu. Bỏ ngoài tai lời của những kẻ hay bắt nạt đó và nói với bản thân Hakuna Matata. Miễn là bạn tự hào về bản thân mình và chịu tất cả các trách nhiệm thuộc về mình, bạn sẽ ổn thôi. Đây chính xác là ý nghĩa thực sự của câu thần chú Hakuna Matata. 


  • Đâu có thứ gì đáng giá mà dễ lấy. 


Nếu dễ quá, mọi người sẽ thi nhau mà làm. Nhưng họ không như vậy. Đây là ranh giới phân định những người xuất chúng và bình thường. Ngày nay, ý nghĩa bao trùm về sự hài lòng nhất thời là mối hiểm họa lớn nhất trong xã hội. Chúng ta muốn có tất cả và ngay tức thì phải có được tất cả. Nhưng ta không bao giờ hỏi bản thân phải làm gì để xứng đáng có được nó. Chúng ta có đáng để đạt được điều đó chưa? Từ lúc sinh ra Simba đã có quyền kế thừa để trở thành người nối ngôi vĩ đại tiếp theo của Ngọn núi Kiêu hãnh cho tới khi rắc rối xảy đến. Đây cũng chính là cách đời thực vận hành. Simba phải đấu tranh, không chỉ để giành lại ngôi vua mà cậu còn phải chiến đấu để sinh tồn. 


Bắt đầu bằng sự kiên nhẫn trước. Lo âu sẽ không rút ngắn hay làm quá trình dễ hơn chút nào cả. Bạn cần tập trung và tiếp tục đấu tranh cho những gì bạn muốn thay vì cứ phung phí thời gian đứng ngồi không yên hay lo lắng bất an khi nào bạn mới có được thứ mình xứng đáng, hãy theo đuổi giấc mơ của mình bằng sự quyết tâm mãnh liệt hơn. Làm việc chăm chỉ hơn. Nhẫn nại mài dũa lâu hơn. 


Khi bạn thay đổi lối suy nghĩ và sự tập trung cho những kết quả lâu dài, bạn sẽ bắt đầu sống một cuộc đời vui vẻ hơn và ít lo lắng hơn. Lấy Timon và Pumbaa làm ví dụ. Hai anh chàng chỉ làm những thứ cần làm rồi sau đó rong chơi thư giãn. Và mọi thứ cũng mang về kết quả tốt đẹp đó thôi. 


  • Đừng bao giờ nói "không bao giờ"





Zira: “Nếu không đấu tranh, rốt cuộc bạn cũng sẽ chết.”


Tôi cực kỳ tin vào việc không bao giờ từ bỏ. Tôi đã sống cuộc đời mình dựa trên niềm tin duy nhất này. Và mặc dù thất bại khá nhiều lần trong đời, tôi vẫn là một người vui vẻ và biết hài lòng. Cũng giống như Simba. Lẽ ra cậu đã dễ dàng buông tay rồi đấy chứ. Lẽ ra cậu sẽ không bao giờ thoát khỏi những mộng tưởng cùng một niềm tin sai lầm về ý nghĩa của Hakuna Matata. Nhưng anh chàng đã không bỏ cuộc. Simba đứng lên vì gia đình, vì chính bản thân cậu bé và vì người cha đáng kính của mình. 


Khi bạn nghĩ tới việc bỏ cuộc, vô vàn suy nghĩ xẹt ngang qua tâm trí lúc bạn cố mường tượng ra tất cả những trường hợp có thể xảy ra nếu bạn đối diện với thử thách. Bạn cũng lo lắng về việc mình sẽ thất bại ra sao và cách điều đó ảnh hưởng tới bạn như thế nào. Nhưng khi bạn tập trung vào việc tiếp tục đấu tranh và không từ bỏ, điều duy nhất mà bạn nghĩ tới chính là mình cần cố gắng ra sao khi ra trận. Tất cả đều phụ thuộc vào hành động của bạn cả. Bạn thất bại và bạn học được bài học sau những lần thất bại đó. Bằng việc gây áp lực cho chính bản thân khi nghĩ đến điều gì đó sẽ gây khó khăn cho bạn như thế nào, bạn đang dồn bản thân vào đường cùng mang tên thất bại mà thôi. 


Khi bạn bỏ cuộc, bạn vốn dĩ đã thất bại... một cách cam tâm tình nguyện.


Ngăn bản thân khỏi những lo lắng về kết quả mà bạn không thể tác động thay đổi và thay vào đó chỉ tập trung vào quá trình bạn đang cố gắng mà thôi. Triết lý Hakuna Matata có thể không giải quyết được tất cả những vấn đề bạn gặp trong cuộc sống, nhưng nó sẽ cho bạn thêm sức mạnh và khiến cuộc sống của bạn dễ dàng hơn rất nhiều. 


  • Hakuna Matata là một triết lý “giải quyết mọi rắc rối” 


Bây giờ khi đã biết được ý nghĩa thực sự của Hakuna Matata rồi, bạn có thể bắt đầu áp dụng nó cho chính cuộc đời của mình, theo như cách nó xứng đáng được như vậy từ lâu rồi. 


Hakuna Matata không nói về việc lẩn tránh hay đùn đẩy trách nhiệm. Nó nói về việc chấp nhận những thứ xảy đến và tìm cách để kiến tạo một cuộc sống tốt đẹp hơn cho chính bản thân mình. Vậy nên hãy gác lại quá khứ và bắt đầu sống cho hiện tại. Quên đi cách cuộc đời đã ngược đãi bạn ra sao và tập trung vào những gì hiện tại bạn có, thứ giúp bạn có được một tương lai rạng rỡ hơn. 





Rafiki: “À vâng, quá khứ có thể đau lòng. Nhưng theo cách hiểu của ta, cậu vừa có thể trốn tránh nó, hoặc cũng có thể học hỏi từ nó.”


Đeo vào cặp mắt kính lạc quan và bắt đầu nhìn nhận cuộc đời bằng cặp mắt mới. Lạc quan dễ lan truyền từ người này sang người khác bởi vì nó khiến bạn hạnh phúc bằng cách giải phóng endorphins. Hãy cho mình thời gian nghỉ ngơi khi bạn cảm thấy quá mệt mỏi và lo lắng. Làm điều mình thích. Tận hưởng trọn từng khoảnh khắc. Hít thở và suy nghĩ chậm rãi một lát. Cuộc sống này thật ra là để ta sống và sống một cách nhiệt thành mà. 





Timon: “Lặp lại theo tôi. Hakuna Matata.”


Hãy tin vào Hakuna Matata. Luôn luôn tin vậy nhé. 


Nguồn: https://themindsjournal.com/hakuna-matata/

Dịch bởi: Lê Thị Nga

----

A Crazy Mind: https://www.facebook.com/acrazymindVN/

Viết sáng tạo: https://www.facebook.com/acm.vietsangtao

A Crazy Mind Books - Những trang sách chạm đến tâm hồn: https://www.facebook.com/ACMbook.Healing

BFN Academy - Nghệ thuật chữa lành: https://www.facebook.com/bfn.academy

----

A Crazy Mind – Viết để trưởng thành: http://bit.ly/Group-VDTT

Câu chuyện điên rồ của tôi: https://bit.ly/acm-cauchuyendienro

A Crazy Mind – Hỏi đáp tâm lý: http://bit.ly/Group-HDTL

A Crazy Mind – Mỗi ngày một trang sách: http://bit.ly/ACM-MNMTS

------------

Theo dõi kênh youtube của chúng mình tại: https://bit.ly/3bBwaLJ

Theo dõi kênh spotify của chúng mình tại:http://bit.ly/ACM-spoti


 

BẢN THẢO
Bài viết liên quan