Yêu thôi chưa đủ!

Vào năm 1967, John Lennon đã viết một ca khúc mang tên “All you need is love”. Anh ta đã đánh đập hai người vợ, bỏ rơi một trong những đứa con của mình, buông lời lăng mạ quản lý đồng tính người Do Thái với sự kỳ thị, ghê sợ và một lần anh còn yêu cầu đoàn quay phim quay cảnh anh ta khỏa thân nằm dài trên giường trong suốt một ngày. 

Ba mươi lăm năm sau đó, Trent Reznor (nhóm Nine Inch Nails) đã viết bài hát “Love Is Not Enough”. Reznor, người nổi tiếng với những màn trình diễn gây sốc trên sân khấu, những video lố bịch và náo nhiệt, đã hoàn toàn tránh xa ma túy và rượu bia, kết hôn cùng một người phụ nữ và có hai đứa con với cô ấy, sau đó anh đã hủy bỏ toàn bộ album và tour diễn để có thể ở nhà làm tốt vai trò của một người chồng, người cha.

Trong hai người đàn ông này, một người có được sự thấu hiểu rõ ràng và thực tế về tình yêu, người còn lại thì không. Một người lý tưởng hóa tình yêu thành giải pháp cho mọi vấn đề của anh ấy nhưng người kia thì không. Một người chỉ yêu lấy bản thân mình còn một người thì không. 

Có rất nhiều người trong chúng ta lý tưởng hóa tình yêu. Chúng ta xem tình yêu như một phương pháp chữa trị cao cả cho tất cả những vấn đề trong cuộc sống của chúng ta. Những bộ phim, những câu chuyện và lịch sử vẫn ca tụng tình yêu như là mục đích to lớn nhất của cuộc đời, là giải pháp cuối cùng cho tất cả mọi nỗi đau và sự tranh đấu. Và bởi vì chúng ta lý tưởng hóa tình yêu nên đã đánh giá quá cao nó. Kết quả là, những mối quan hệ đều phải trả giá.

Khi chúng ta tin rằng “tất cả những gì ta cần là tình yêu”, rồi sau đó, giống như Lennon, chúng ta có thể sẽ phớt lờ đi những giá trị cơ bản như là sự tôn trọng, khiêm nhường và tận tụy dành cho những người chúng ta quan tâm. Sau tất cả, nếu tình yêu giải quyết được mọi thứ thì tại sao lại phải bận tâm đến tất cả những thứ khác - những thứ khó khăn?

Nhưng nếu, giống như Reznor, chúng ta tin rằng “yêu thôi chưa đủ” thì sau đó ta sẽ hiểu ra rằng những mối quan hệ lành mạnh cần nhiều hơn là cảm xúc thuần túy hay tình yêu cao thượng. Chúng ta biết rằng trong cuộc sống và các mối quan hệ, có những thứ quan trọng hơn yêu đương đơn thuần. Và sự thành công của các mối quan hệ xoay quanh các giá trị sâu sắc và quan trọng hơn. 

BA SỰ THẬT NGHIỆT NGÃ VỀ TÌNH YÊU

Vấn đề mà việc lý tưởng hóa tình yêu mang lại chính là nó khiến chúng ta nảy sinh những kỳ vọng thiếu thực tế về tình yêu cũng như những gì mà tình yêu có thể làm cho chúng ta. Các mong muốn ảo vọng này khi ấy sẽ ngầm phá hủy những mối quan hệ mà chúng ta gìn giữ ngay từ ban đầu. Cho phép tôi được làm rõ ý như sau:

1 - Tình yêu không tương đồng với sự thích hợp. 

Chỉ vì bạn phải lòng ai đó không có nghĩa là họ sẽ trở thành một người yêu tốt gắn bó với bạn lâu dài. Yêu là một quá trình thuộc về cảm xúc nhưng sự tương thích giữa cả hai lại là quá trình mang tính logic. Và cả hai quá trình này đều sẽ không hòa lẫn vào nhau. 

Chúng ta có thể phải lòng một người đối xử không tốt với mình, một người khiến chúng ta cảm thấy bản thân tồi tệ hơn, một người không trân trọng chúng ta như cách ta trân trọng họ hoặc cũng có thể là một người có đời sống hỗn loạn, thứ đe dọa kéo chúng ta xuống vũng lầy với họ.

Chúng ta có thể phải lòng một người có những tham vọng hoặc mục tiêu cuộc đời khác biệt, trái ngược với của chúng ta, một người có những niềm tin triết học và thế giới quan khác mâu thuẫn với cảm quan thực tế của ta.

Chúng ta có thể phải lòng một người hút lấy ta và niềm hạnh phúc của ta.

Những điều này nghe có vẻ thật ngược đời nhưng lại đúng.

Khi tôi nghĩ về những mối quan hệ bất hạnh mà tôi từng thấy hoặc người ta kể cho tôi nghe qua email, rất nhiều (hoặc hầu hết) những câu chuyện đó đều được bắt đầu bằng nền tảng của cảm xúc - họ cảm thấy “tín hiệu tình yêu” và rồi lao vào chúng, mà quên mất đi rằng anh ta là một tín đồ được cải đạo theo Cơ đốc giáo nghiện rượu còn cô ta là một người lưỡng tính mắc phải hội chứng ái tử thi. Họ chỉ cần cảm thấy mình đúng là được.

Sáu tháng sau, vào lúc cô ấy vứt những thứ vớ vẩn của anh ta ra bãi cỏ còn anh ta thì đang cầu nguyện với Chúa Giê-su mười hai lần một ngày cho sự cứu vớt linh hồn, họ nhìn quanh và tự hỏi, “Ôi, tình yêu này đã sai ở đâu vậy?”.

Sự thật là nó đã sai từ trước khi bắt đầu.

Khi hẹn hò và tìm kiếm một nửa còn lại, bạn phải dùng cả trái tim và lý trí. Đúng vậy, bạn muốn tìm kiếm ai đó khiến trái tim bạn rung động, nhưng bạn còn cần phải đánh giá giá trị của một người, cách họ đối xử với bản thân họ, cách họ đối xử với những người gần gũi với họ, quan điểm và thế giới quan của họ nói chung. Bởi nếu bạn yêu một người xung khắc với bạn thì bạn chỉ đang phải trải qua một quãng thời gian tồi tệ mà thôi. 

2 - Tình yêu không giải quyết vấn đề về mối quan hệ của bạn.

Người bạn gái đầu tiên của tôi và tôi đã yêu nhau một cách rất điên rồ. Chúng tôi sống ở những thành phố khác nhau, không có tiền để gặp nhau, gia đình hai bên thì không ưng gì nhau và chúng tôi đã trải qua thị phi và những chuyện mâu thuẫn vô nghĩa hàng tuần.

Mỗi khi chúng tôi lục đục, chúng tôi sẽ ngồi lại với nhau vào ngày hôm sau, tha thứ và nhắc lại phút giây yêu đương cuồng nhiệt, những chuyện nhỏ nhặt đó chẳng là vấn đề gì cả bởi chúng tôi vô cùng, cực kỳ yêu nhau, chúng tôi sẽ tìm cách để giải quyết và mọi thứ sẽ lại thật tuyệt, cứ đợi mà xem. Tình yêu ấy khiến chúng tôi cảm giác như mình đang vượt qua được những rắc rối vậy, nhưng trên thực tế, hoàn toàn không có điều gì thay đổi cả. 

Như bạn có thể tưởng tượng, chẳng có vấn đề nào giữa chúng tôi được giải quyết. Những cuộc cãi vã cứ thế lặp đi lặp lại và thậm chí ngày càng tệ hơn. Chuyện chúng tôi không thể hiểu nhau quấn lấy cổ chúng tôi như một con hải âu. Cả hai đều tự thu mình lại đến nỗi chẳng thể trò chuyện với nhau một cách hiệu quả. Những cuộc nói chuyện hàng giờ trên điện thoại cũng chẳng thể trao đổi được gì. Nhìn lại, chẳng có chút hy vọng nào để tiếp tục. Thế mà chúng tôi đã duy trì tình yêu đó đến tận ba năm!

Đến cuối cùng, liệu có phải tình yêu chế ngự tất cả không?

Thật chẳng có gì đáng ngạc nhiên khi mối quan hệ đó bốc cháy và vỡ nát như chiếc khinh khí cầu Hindenburg lao vào vùng đất đầy dầu. Cuộc chia tay thật xấu xí. Và bài học to lớn mà tôi nhận được từ nó chính là: cho dù tình yêu có khiến bạn cảm thấy những vấn đề trong mối quan hệ trở nên khá hơn thì nó thật sự vẫn không hề giải quyết được bất kỳ vấn đề nào cả. 

Đây chính là cái cách mà một mối quan hệ độc hại diễn ra. Chiếc tàu lượn cảm xúc làm chúng ta say, mỗi cảm xúc cao trào thậm chí trở nên quan trọng hơn và vững chắc hơn trước đó, nhưng nếu không có nền tảng bền vững và thực tế phía dưới đôi chân bạn thì những đợt sóng trào của cảm xúc đó cuối cùng sẽ đến và cuốn mọi thứ đi hết.

3 - Tình yêu không phải lúc nào cũng xứng đáng để chúng ta hi sinh bản thân mình.

Một trong những đặc điểm xác định việc yêu ai đó chính là liệu bạn có thể nghĩ cho người khác và bỏ qua nhu cầu của bản thân để chăm sóc người khác cũng như nhu cầu của họ hay không. Nhưng câu hỏi không được thường xuyên nhắc tới nhất đó chính là bạn đang hi sinh những gì và điều đó có đáng hay không?

Trong những mối quan hệ yêu đương, chuyện hai người đôi khi lại hi sinh cho những khao khát, nhu cầu và thời gian của họ dành cho đối phương vốn là chuyện bình thường. Đây cũng chẳng phải là điều gì quá kì lạ hay không lành mạnh, nó là một phần tạo nên một mối quan hệ tuyệt vời.

Nhưng khi nói đến việc hy sinh lòng tự trọng, phẩm cách, thân xác, tham vọng và mục tiêu sống để được ở bên cạnh ai đó thì tình cảm yêu đương đó sẽ trở nên có vấn đề. Một mối quan hệ tình cảm được xem như là chất bổ sung cho đặc điểm cá nhân chứ không hề phá hủy nó hay thay thế nó. Nếu chúng ta thấy bản thân mình đang ở trong những tình huống phải chịu đựng cách cư xử bạo hành và thiếu tôn trọng, thì đây sẽ là những gì chúng ta đang làm: Chúng ta đang để cho tình yêu phủ nhận và làm hao mòn bản thân, nếu không cẩn thận, tình yêu sẽ bỏ lại chúng ta với một tâm hồn trống rỗng.

BÀI TEST TÌNH BẠN

Một trong những lời khuyên tình cảm lâu đời nhất trong những quyển sách đó chính là “Bạn và đối phương nên trở thành những người bạn thân của nhau”. Hầu hết mọi người đều xem xét lời khuyên này trên phương diện tích cực: Tôi nên dành thời gian cho người tôi yêu như cách tôi dành cho bạn bè của mình; tôi nên trò chuyện cởi mở với đối phương như một người bạn thân nhất của tôi; tôi nên vui vẻ với người đó như tôi vẫn hay làm với bạn thân của mình.

Nhưng người ta cũng nên nhìn vào mặt tiêu cực của lời khuyên đó: Liệu bạn có thể chịu đựng bản tính tiêu cực của đối phương như một người bạn thân hay không?

Thật ngạc nhiên, khi chúng ta tự hỏi bản thân câu hỏi này một cách thành thật, trong hầu hết các mối quan hệ mật thiết không lành mạnh thì câu trả lời lại là “không”.

Tôi có biết một người phụ nữ trẻ tuổi đã từng kết hôn. Cô ấy yêu điên cuồng người chồng của mình. Mặc cho anh ta thất nghiệp đã hơn một năm, chẳng hứng thú gì với việc tổ chức lễ cưới, thường bỏ rơi cô ấy để đi lướt ván cùng với bạn bè của mình và kể cả gia đình, bạn bè của cô ấy cũng không mấy quan tâm đến anh ta, cô vẫn kết hôn hạnh phúc với anh. 

Nhưng một khi cao trào cảm xúc về đám cưới tan biến, sự thật bắt đầu lộ diện. Một năm sau kết hôn, anh vẫn là người vô công rỗi nghề, quậy tung cái nhà khi cô đi làm, nổi giận nếu như cô không nấu bữa tối cho anh và bất cứ khi nào cô phàn nàn, anh ta sẽ bảo cô là một người hư hỏng và ngạo mạn. Ồ, và anh ta lại bỏ rơi cô để đi lướt ván cùng bạn bè.

Nhưng cô ấy vẫn chấp nhận tình trạng đó bởi cô ấy đã bỏ qua ba sự thật cay đắng trên. Cô lý tưởng hóa tình yêu. Mặc cho việc bị tát vào mặt bởi tất cả những dấu hiệu nguy hiểm từ anh ta, cô vẫn tin rằng tình yêu của họ đang cho thấy dấu hiệu của sự tương hợp trong mối quan hệ này. Nhưng tình yêu nào có bảo thế. Khi bạn bè và gia đình của cô để tâm đến chuyện đám cưới, cô ấy tin rằng tình yêu giữa hai người sẽ giải quyết những vấn đề đó. Nhưng tình yêu nào có làm thế. Và giờ khi mọi thứ đã trở thành một đống hỗn độn, cô ấy tìm đến bạn bè của mình để xin lời khuyên về việc cô ấy có thể hi sinh bản thân nhiều như thế nào nữa thì tình yêu sẽ giải quyết được mọi chuyện.

Nhưng sự thật là, tình yêu sẽ không làm gì cả. 

Tại sao trong quan hệ tình cảm chúng ta lại chịu đựng cách cư xử mà ta sẽ không và không bao giờ chấp nhận trong mối quan hệ bạn bè?

Hãy tưởng tượng xem nếu người bạn thân của bạn chuyển đến sống cùng rồi phá tung chỗ ở, không chịu đi làm hay trả tiền thuê nhà, đòi hỏi bạn nấu bữa tối rồi nổi giận và chửi bạn mỗi khi bạn than phiền. Tình bạn đó sẽ kết thúc còn nhanh hơn cả sự nghiệp diễn xuất của Paris Hilton.

Hoặc cho một tình huống khác: bạn gái của một người đàn ông nọ ghen tuông tới nỗi cô ấy đòi hỏi được biết mật khẩu tất cả tài khoản và khăng khăng đòi đi cùng trong những chuyến công tác để đảm bảo rằng anh ta không bị những người phụ nữ khác quyến rũ. Cô ta giống như NSA vậy. Cuộc sống của người đàn ông đó đã thực sự bị giám sát 24/7 và bạn có thể thấy điều đó giẫm đạp lên lòng tự trọng của anh ấy. Giá trị bản thân của anh ta rơi xuống mức 0. Cô ta chẳng tin tưởng người yêu của mình trong bất cứ chuyện gì. Vì thế mà anh ta cũng không còn tin tưởng chính mình để mà làm bất kì điều gì nữa.

Vậy nhưng anh ta vẫn bên cạnh cô ấy! Tại sao chứ? Bởi vì anh ta yêu!

Hãy nhớ điều này: Cách duy nhất để bạn tận hưởng trọn vẹn tình yêu trong đời đó chính là lựa chọn làm cho những thứ khác không phải là tình yêu trở nên quan trọng hơn trong cuộc sống của bạn.

Bạn có thể yêu hàng tá người trong suốt cuộc đời mình. Bạn có thể yêu những người tốt và cả những người xấu. Bạn có thể yêu theo những cách lành mạnh hoặc không. Bạn có thể yêu khi còn trẻ hoặc lúc về già. Tình yêu không là duy nhất. Tình yêu không hề đặc biệt. Tình yêu cũng không khó kiếm tìm. 

Nhưng lòng tự tôn bản thân của bạn lại là duy nhất, nó đặc biệt và hiếm có. Nhân phẩm của bạn cũng vậy. Niềm tin của bạn cũng vậy. Bạn có thể có được nhiều mối tình trong đời nhưng một khi lòng tự tôn, nhân phẩm và niềm tin của bạn mất đi thì sẽ không hề dễ dàng để tìm lại. 

Yêu là một trải nghiệm kỳ diệu. Đó là một trong những trải nghiệm tuyệt vời nhất mà cuộc đời ban tặng cho chúng ta. Và đó cũng là thứ mà bất kì ai cũng mong muốn được cảm nhận và tận hưởng. 

Nhưng cũng giống như những trải nghiệm khác, tình yêu có thể tốt hoặc xấu. Giống như những trải nghiệm khác, tình yêu không thể định nghĩa cá tính, mục tiêu cuộc đời của chúng ta và chính ta. Chúng ta không thể hy sinh cá tính và giá trị bản thân cho điều đó. 

Bởi vì khoảnh khắc chúng ta làm thế, ta sẽ đánh mất tình yêu và chính bản thân mình. Tình yêu thật tuyệt vời. Tình yêu thật cần thiết. Tình yêu thật đẹp. Nhưng chỉ có tình yêu thôi thì chưa đủ.

Nguồn: https://markmanson.net/love

Dịch bởi: Châm