Có một vài ước mơ chẳng nên theo đuổi

Gần đây, cậu bạn của tôi đã gặp gỡ một người phụ nữ trong chuyến du lịch nước ngoài. Họ ngay lập tức có cảm tình với nhau và quyết định giữ liên lạc sau khi anh bạn tôi trở về nước. Vài tháng trôi qua, cậu ấy ngày càng say mê cô. Bạn tôi tâm sự với tôi rằng cậu ấy chưa từng gặp một người như cô trước đây và rằng đã không có lại được những cảm xúc như thế kể từ cậu ấy gặp người bạn gái gần nhất mà cậu ấy quen nghiêm túc. Một điều rõ ràng là cảm xúc đã đến từ hai phía, bởi người phụ nữ kia cũng đã đánh bật những cản trở về múi giờ để giữ liên lạc với bạn tôi. Chẳng bao lâu, họ đã lên kế hoạch để gặp lại nhau mặc dù hai người sống ở những châu lục khác nhau.

Có lần, cậu ấy đã đề nghị tôi chấp thuận rằng cậu ấy có thể sắp xếp một chuyến work-travel đến nơi mà cậu ta có thể sống trên cùng đất nước với cô ấy vài tháng trong năm và xây dựng mối quan hệ. Đây là một việc nghiêm túc - nhất là khi nó đến từ một người bạn đặc biệt không thích chuyện hứa hẹn của tôi. 

Cuối cùng thì họ cũng tìm ra được giải pháp. Cậu bạn tôi đã có được một chuyến đi nước ngoài khác và cậu ta có thể dành tuần sau để nghỉ ngơi ở một thị trấn biển cũng như thu xếp để cô ấy có thể bay đến đó. Cô ấy đã hào hứng chấp nhận. Cậu bạn tôi đã sắp xếp một căn phòng lãng mạn, những chuyến massage tại một spa địa phương, tản bộ trên bờ biển, mọi thứ mà cậu ấy muốn. Những điều đó cuối cùng cũng đã diễn ra.

-------------------------------------------------------

Chúng ta được dặn rằng hãy nên luôn luôn theo đuổi ước mơ của mình, luôn theo đuổi đam mê, biến thực tế thành điều mà chúng ta tin sẽ khiến chúng ta hạnh phúc. Hầu hết việc tiếp thị và quảng cáo đều dựa trên điều này. Phần lớn ngành công nghiệp tự lực cũng đề cao điều này. Và với sự trỗi dậy của Tim Ferriss cùng nỗi ám ảnh mang tên “định hình lối sống”, điều đó đã dần trở thành một tôn giáo có ranh giới..

Việc tạo dựng và định nghĩa cuộc sống của một người được xem như một sự cứu rỗi; như một sự bó hẹp giới hạn trong xã hội truyền thống lại như một loại địa ngục.

Nhưng đây không nhất thiết phải là sự thật. Thực tế đó là một tín ngưỡng văn hóa. Toàn bộ cách thức vận hành của Hoa Kỳ chính là bất kỳ ai cũng có thể đạt được điều họ mong muốn miễn là họ làm việc chăm chỉ. Sự riêng biệt và độc đáo đã được giới thiệu thành công đến chúng ta trong thế kỷ qua. Chúng ta cứ nghe rằng kem cạo râu gì đó sẽ khiến chúng ta trở thành người đàn ông đích thực và chiếc xe hơi thể thao được sản xuất đại trà kia sẽ là cách tốt nhất để ta thể hiện bản thân.

Nhưng đây không phải chỉ là chủ nghĩa duy vật. Tinh thần “theo đuổi giấc mơ” chi phối những mối quan hệ của chúng ta. Chỉ mới vài thế kỷ trở lại đây, tình yêu lãng mạn mới được xem là điều kiện tiên quyết duy nhất cho một mối quan hệ hạnh phúc.

Cô đơn ư? Chỉ có yêu và sống hạnh phúc mãi về sau thôi!

Điều này đã đi đến mức mà thực tế tất cả mọi nền văn hóa nhạc pop của chúng ta đều dựa trên ý tưởng rằng tình yêu lãng mạn là lời biện minh cho bất kỳ hành vi tinh thần nào đó.

Giả thuyết cơ bản đằng sau điều này là gì? Bạn xứng đáng theo đuổi mơ ước của chính mình. Bạn khao khát và mong muốn theo đuổi chúng bằng bất cứ giá nào. Đạt được mơ ước của chính mình và chúng sẽ khiến bạn cảm thấy hạnh phúc.

Cho dù giấc mơ đó là một công việc mới, được là một người ăn diện đẹp nhất buổi tiệc, chạm đến những điều sáng tỏ hay có được cuộc hẹn với một người phụ nữ ở một nơi rất xa thì chúng ta vẫn cần phải bước ra ngoài và thực hiện nó, còn nếu không thì chúng ta cũng chỉ là kẻ thất bại mà thôi. 

MỤC ĐÍCH CỦA KHẢ NĂNG TƯỞNG TƯỢNG

Trong quyển sách “Điều phụ nữ muốn”, tác giả Daniel Bergner đã phỏng vấn hàng trăm người phụ nữ về đời sống tình dục và những tưởng tượng về tình dục của họ. Có một câu chuyện trong số đó mà tôi đặc biệt hứng thú.

Một người phụ nữ trẻ đến từ New York có khả năng tưởng tượng về tình dục trong nhiều năm. Trong tưởng tượng, cô ấy đang ở một nhà hàng và đang đi vào phòng tắm. Nhưng trước khi cô ấy đóng cửa lại thì người phục vụ đã theo cô vào trong, đẩy cô vào tường và thực hiện hành vi giao cấu một cách thành thục. Trong những lần tưởng tượng khác thì lại là một người phục vụ thứ hai. Rồi những lần khác thì lại có nhiều người dòm ngó và buông lời đe dọa. Dù vậy những lần tưởng tượng đó luôn kết thúc bằng tiếng thét của người phục vụ.

Vào một dịp sinh nhật, một nhóm những người bạn của cô ấy đã tổ chức cho cô một bữa tiệc nhỏ tại nhà hàng ở Brooklyn. Cô ấy là một nghệ sĩ cho nên tôi nghĩ là cô ấy sẽ giao du với những người thời thượng và suy nghĩ thoáng. Rất nhiều những người bạn của cô ấy là LGBT+ bao gồm cả người bạn thân của cô. Người bạn thân đó đã nói với cô rằng cậu ta sẽ dành cho cô một món quà bất ngờ.

Giữa buổi tiệc, lúc người bạn thân đang trêu chọc cô về món quà mà cô sẽ sớm nhận được thì người bồi bàn tới từ phía sau và thì thầm vào tai cô “Em hãy vào phòng tắm đi”. Người cô đóng băng. Cô ấy đã ngay lập tức nhận ra món quà đó là gì. Người phục vụ ấy trông rất hot - chính xác là kiểu người cô thích về mặt ngoại hình và cũng chính là kiểu đàn ông mà cô tưởng tượng. Cậu bạn của cô bắt đầu cười khúc khích. “Sao? Có đi hay không đây?”. Cô đứng dậy, trái tim như muốn nhảy ra ngoài, rồi cô đi vào phòng tắm và trước khi cô kịp đóng kín cánh cửa ở phía sau lại thì người phục vụ ấy đã đẩy nó ra. Anh ta đóng cửa lại, khóa chặt rồi nhìn thẳng vào mắt cô. Cô không nói nên lời trong nỗi sợ hãi đan xen với phấn khích. Anh ta túm lấy cô và bắt đầu hôn cô thật mạnh rồi giữ lấy cơ thể cô ấy. Cô hôn lại, nhắm chặt mắt, bắt đầu rơi vào mộng tưởng và không thể phân biệt được tâm trí cô và thực tế nữa. Người phục vụ cởi bỏ quần của anh ta, mọi thứ đã sẵn sàng. 

Anh ta tiến tới túm lấy cô. Cô ngập ngừng. Cô quay đi và chống cự sự lôi kéo của anh ta. Cô không thể làm vậy. Anh ta cố dịch chuyển cô lần nữa nhưng không thể, rồi nói ‘Em có thể mà’ và lại tiến tới nắm lấy cô. Cô đáp ‘Không, không, em đã có bạn trai rồi’. Anh ta nhìn cô vơi một chút bối rối. Cuối cùng, anh ta nói ‘Em chắc chứ?’. ‘Vâng, chắc chắn’ - cô trả lời rồi mở khóa cửa phòng tắm rồi chạy ra ngoài.

Nếu có một loại mơ ước hay mộng tưởng nào không đáng để theo đuổi thì đó chính là chuyện bị cưỡng hiếp. Theo nghiên cứu, có ít nhất 30% phụ nữ có suy nghĩ kỳ quặc về việc bị cưỡng hiếp ở một thời điểm nào đó (và một vài người thì đánh giá thấp điều này). Bergner cùng những nhà nghiên cứu tình dục cho rằng một lý do giải thích cho việc thịnh hành những mộng tưởng bị tấn công không phải phần nhiều là do chính chuyện cưỡng hiếp mà là do sự khao khát cảm giác của việc mất kiểm soát.

Mất kiểm soát trong thực tế thì rất nguy hiểm. Cho dù điều đó được gợi lên như thế nào thì người ta có thể sẽ bị đau hoặc bị giết chết. Chỉ có thể mất kiểm soát mà vẫn an toàn trong giới hạn của tâm trí mà thôi.

Lý do mà không phải mọi sự tưởng tượng đều nên được theo đuổi chính là vì tưởng tượng không bao giờ có sự tác động tiêu cực. Nhưng thực tế thì có.

Bạn có thể cảm thấy sợ sệt và kinh hãi dù bạn thực sự đang không hề gặp nguy hiểm. Bạn có thể cảm thấy hào hứng và phấn khích dù bạn đang có nguy cơ đối mặt với hiểm nguy. Bạn có thể tận hưởng niềm vui và sự tự hào vì một thành công lớn mà không thực sự phải chịu đựng công việc vất vả.

Đôi khi, việc mong muốn điều gì đó còn tốt hơn là có được nó.

Trong suốt thời niên thiếu và khi mới trưởng thành, tôi đã mơ tưởng mình là một nhạc sĩ - cụ thể là một ngôi sao nhạc rock. Bất cứ khi nào tôi nghe thấy bản badass guitar, tôi luôn nhắm mắt lại rồi hình dung ra cảnh bản thân được đứng trên sân khấu trình diễn trong sự cuồng nhiệt của đám đông bên dưới, người ta hoàn toàn chìm đắm trong âm nhạc của tôi. Sự mơ tưởng này có thể khiến tôi bận rộn hàng giờ liền.

Sự mơ tưởng ấy vẫn tiếp tục cho đến khi tôi lên đại học, kể cả sau khi tôi dừng việc học nhạc và ngừng chơi nhạc nghiêm túc.  Nhưng sau đó thì câu hỏi liệu tôi có thể chơi nhạc trước đám đông chẳng bao giờ hiện hữu. Tôi đã chờ đợi thời cơ cho đến khi tôi nỗ lực bước ra ngoài và biến nó thành sự thật. 

Ngay cả khi tôi bắt đầu công việc online đầu tiên của mình, tôi đã mong muốn được lĩnh lương nhanh rồi bắt đầu cái nghề muộn của mình - trở thành một nhạc sĩ. Mới chỉ một năm trước, tôi đã miễn cưỡng mua chiếc guitar của mình để bắt đầu luyện tập lại và tham gia vào một ban nhạc diễn tại một vài địa điểm mà cuối cùng tôi sống…

Nhưng dù cho tôi có mơ tưởng về điều này cả nửa cuộc đời thì nó cũng không bao giờ trở thành hiện thực. Và điều đó cũng đã khiến tôi mất một quãng thời gian dài để tìm ra lý do.

Tôi đã không thực sự muốn điều đó.

Tôi say mê kết quả - hình ảnh tôi đứng trên sân khấu, mọi người hò reo, tôi trình diễn cuồng nhiệt và để mọi thứ tôi có vào trong màn trình diễn đó - nhưng tôi lại không hề si mê quá trình.

Sự vất vả hàng ngày của việc luyện tập, hậu cần tìm kiếm nhóm và diễn tập, khó khăn trong việc tìm kiếm hợp đồng biểu diễn và nỗi buồn khi người ta đến rồi phẫn nộ. Rồi chuyện dây bị đứt, phải kéo 40 ibs thiết bị đến và về từ các buổi tập mà không có xe.. Đó là ngọn núi của giấc mơ và một cuộc leo núi vất vả để chạm đến đỉnh. Nhưng điều làm tôi mất nhiều thời gian để nhận ra đó chính là tôi không thích leo núi. Tôi chỉ muốn nhìn thấy đỉnh núi thôi. 

Văn hóa tôi nói với tôi rằng tôi đã tự mình thất bại rồi. Sự tự thân vận động sẽ bảo rằng tôi không đủ động lực, không đủ quyết tâm hoặc tôi đã không tin tưởng chính mình. Những nhà định hình phong cách sống sẽ bảo rằng tôi đã nhượng bộ vai trò truyền thống của mình trong xã hội. Tôi đã được yêu cầu hãy đưa ra những quyết định hoặc tham gia nhóm quân sư hoặc cái gì đó. Nhưng sự thật thì kém thú vị hơn thế.

Tôi nghĩ tôi muốn. Nhưng tôi không hề muốn. Câu chuyện kết thúc.

Tôi đã nhận ra rằng sự mơ tưởng thành một ngôi sao nhạc rock thì ít liên quan đến việc trình diễn trên sân khấu hơn là cảm giác được công nhận và đánh giá cao. Không phải ngẫu nhiên mà những mối quan hệ cá nhân của tôi được cải thiện đáng kể và sự mơ tưởng của tôi dần mờ nhạt đi. Nó giờ đây là một sự nuông chiều tinh thần có chu kỳ chứ không phải là nhu cầu cấp thiết nữa.

SỰ THẬT LUÔN PHŨ PHÀNG

Ở cuối album sáng giá Antichrist Superstar, Marilyn Manson đã nhắc đến một câu nói “Khi tất cả điều ước trở thành hiện thực, nhiều giấc mơ của bạn sẽ bị phá hủy’’ (“When all of your wishes are granted, many of your dreams will be destroyed"). Dòng chữ được lặp đi lặp lại như một bản ballad trầm buồn lụi tim đang rơi vào mớ hỗn độn của những mẫu vật được gom lại và sự ồn ào méo mó. 

Về sau, trong quyển tự truyện của mình, Uncle Marilyn đã giải thích ý nghĩa của dòng chữ đó và lý do tại sao anh ta lại kết thúc album mình với nó.

Sau khi đạt được tất cả những mục tiêu của mình - danh tiếng, tiền tài, những lời phê bình xã hội, các tuyên ngôn nghệ thuật, địa vị của một ngôi sao nhạc rock - anh ta lại trở nên khốn khổ một cách ngược đời. Thực tế không hề tốt đẹp như tưởng tượng của anh ta. Có những căng thẳng và đau đớn mà anh ta chẳng thể tưởng tượng được. Thói quen xấu xâm chiếm. Tính cách của những người ở cạnh anh ta cũng đã thay đổi. 

Trong quyển sách đó, anh ta đã gom sự mỏi mệt và tiếng khóc vào một đống cocaine ở studio lúc thu âm bài hát. Bởi vì, ở cái tuổi 27 nhạy cảm, anh ta thấy mình chẳng còn điều gì để mà trông đợi vào cuộc sống. Anh ta đã có được mọi thứ anh ta muốn. Và rồi sự vô độ đã phá hủy chính anh ta.

Trong đời tôi, tôi đã viết về việc làm thế nào mà giấc mơ sống như một digital nomad (dân du mục kỹ thuật số) - đi du lịch khắp nơi và làm việc online - đưa ra những thách thức khó lường và những mặt khó khăn mà bạn chưa từng trải qua khi bạn sống ở một nơi nào đó. Anh bạn du mục Benny Lewis gần đây đã viết về những vấn đề tương tự trong cuộc đời của anh ấy. 

Sự thực là nỗi đau, khao khát, thất bại đều là thực tế cuộc sống. Chúng ta tin rằng những giấc mơ sẽ giải quyết mọi vấn đề hiện có mà không nhận ra rằng chúng sẽ tạo ra những biến thể mới của cùng vấn đề mà chúng ta phải trải  qua bây giờ. Chắc chắn, đây là những vấn đề khá khẩm hơn. Nhưng thỉnh thoảng chúng có thể trở nên tồi tệ hơn. Và đôi khi chúng ta nên giải quyết mớ rắc rối đó ở hiện tại thay vì theo đuổi những ý tưởng mới trong tương lai. 

Làm thế nào để nhận ra sự khác biệt? Làm thế nào để biết được đâu là điều đáng để theo đuổi? Không phải lúc nào chúng ta cũng nhận ra. Dưới đây là hai nguyên tắc có thể giúp ích cho bạn:

1. Yêu quá trình chứ đừng yêu kết quả - Nếu công việc của bạn hiện tại quá vất vả thì chẳng có lý do gì để nghi ngờ nó sẽ vẫn như thế khi bạn có hiểu cộng sự hoặc khi bạn đang quản lý bộ phận của mình. Chúng ta sống trong một xã hội chị dựa vào kết quả và thật không may điều này khiến hầu hết chúng ta (70% theo khảo sát) chạy theo những mong muốn và con đường sự nghiệp sai lệch.
2. Điều gì thôi thúc bạn? - Hãy nhìn một cách tỉ mỉ và chăm chú vào những thứ đã điều khiển bạn. Đó có phải là sự bù đắp cho một nhu cầu nào đó chưa được đáp ứng hay không? Liệu rằng đó có phải là biểu hiện chân thật của niềm vui và nhiệt huyết hay không? Sự thật đang nói rằng tôi cứ mộng mơ về việc được đứng trên sân khấu trong tiếng hò reo của người hâm mộ nhưng lại chẳng nghĩ đến việc viết và trình diễn những ca khúc mới.

Liệu điều này có đồng nghĩa với việc bạn không nên theo đuổi ước mơ của chính mình? Liệu đó có phải là một kiểu bài diễn văn hư vô nhạt nhẽo chống lại thế giới và chúng ta dù sao thì cũng nên hao mòn mà không vấn đề gì?

Không.

Tôi đơn giản chỉ là đang thúc đẩy bạn cố gắng cẩn trọng một chút. Chúng ta bị tấn công dồn dập bởi thông điệp rằng nếu chúng ta không làm cho bản thân mình trở nên đặc biệt theo cách nào đó thì chúng ta sẽ chẳng là gì cả. Nhưng giống như David Foster Wallace đã viết, một vài trong số những người anh hùng nhất trên thế giới chính là những người âm thầm làm việc vất vả vượt qua sự đơn điệu và buồn chán, là những người sống cuộc đời của sự hài lòng giản đơn và thành công vô danh. Và chẳng có gì sai khi làm thế cả.

Khi bạn tôi thông báo với tôi về kế hoạch chạy trổ ở bãi biển của cậu ấy với tình yêu ngoại quốc của cậu ta, tôi đã khuyên bạn tôi đừng làm vậy. Tôi đã chỉ ra những thành kiến cảm quan, về việc yêu xa sẽ khiến chúng ta lý tưởng hóa nhiều thứ, về việc mù quáng vì say đắm và chuyện đó sẽ tạo ra tiền lệ khủng khiếp như thế nào, v.v…

Cậu ta nói rằng cậu ấy hiểu. Nhưng từ trước tới giờ chưa bao giờ cậu ta gặp một người phụ nữ như thế và rằng nếu bạn tôi không không thể tìm được ai như vậy thì phần đời còn lại của cậu ấy sẽ ra sao.

Nghe thì có vẻ hợp lý, thậm chí là tuyệt vời đấy. Mà khoan đã, tôi không thực sự đổ lỗi cho cậu ấy đâu nhé. Mặc dù tôi chẳng muốn làm ra việc tương tự. Bởi vì ý  của tôi là cậu ấy thực ra chưa từng gặp người phụ nữ ấy bao giờ. Cái người mà cậu bạn tôi bảo là ‘không giống với ai khác’ là sản phẩm của trí tưởng tượng và khao khát mà cậu ấy tạo ra, không hề có thật. Cái gọi là thực tế chính là anh ta đã bỏ qua hàng tá cô gái xung quanh chỉ để theo đuổi một bóng ma. 

Tuần lễ trốn chạy đã đến. Cậu ấy đã biến mất trên mạng xã hội vài ngày qua. Khi bạn tôi xuất hiện trở lại, tin nhắn đầu tiên cậu ấy gửi cho tôi là ‘’Ừ thì tôi biết là cậu sẽ nói với tôi rằng ‘đã bảo rồi mà’, nhưng…’’

Trên tài khoản của cậu ấy, ngày đầu tiên thì ổn, chỉ có một chút khó xử và xa cách. Nhưng sau đó thì sức nặng của kỳ vọng đã vỡ tung vào ngày thứ hai. Cô ấy không thể dung hòa sự khác biệt trong lối sống cũng như việc sống ở hai châu lục khác nhau. Tôi hình dung thực tế đã tát cô ta một cái thật đau: cô ấy ở trên bãi biển nào đó với một chàng trai mới chỉ gặp trong vài giờ vào năm trước. Cô ta đang làm cái quái gì vậy chứ?

Cô ta bảo với bạn tôi rằng cả hai chỉ nên làm bạn.

Rõ ràng, cậu bạn tôi đã thất vọng biết bao. Nhưng vào ngày thứ ba, sự thất vọng ấy đã trở thành sự giận dữ - nhưng không hẳn là nổi giận với cô gái đó mà là với thực tại. Cô ta ‘có mọi thứ mà cậu ấy tìm kiếm ở một người  phụ nữ’, và là một người mà ‘cậu ấy chưa từng gặp ai như thế trước đây’, trong vòng ba ngày đã trở thành một người ‘thiếu chín chắn’, ‘áp đặt’, ‘không đáng ưa’.

Nhưng sự thật là cô ta đã luôn như vậy mà. Vì đối với cô ấy cậu ta chỉ là một người bạn mà thôi. Họ chỉ là những kẻ cuối cùng nhận ra.

Dịch bởi: Châm

Nguồn: https://markmanson.net/dreams

---------