Mọi người thường so sánh trò chơi điện tử với bạo lực hoặc nghiện ngập. Tuy nhiên, chơi điện tử có nhiều lợi ích về mặt tâm lý. Bài viết hôm nay sẽ mô tả những ý chính.

Người ta thường nghe nói về tác hại của trò chơi điện tử trên khắp các phương tiện truyền thông. Tuy nhiên, phần lớn, đây chỉ là chủ nghĩa giật gân dựa trên những tuyên bố chưa được xác minh. Vì lý do này và do sự phổ biến của chúng, ngày càng có nhiều người quan tâm đến việc tìm hiểu những lợi ích tâm lý của trò chơi điện tử.

Trò chơi điện tử là một trong những lựa chọn giải trí chính của một phần lớn dân số thế giới. Ngoài ra, do sự tiến bộ của công nghệ và kết nối, cũng có một phần lớn người chơi game bình thường. Khoảng 30% mọi người chơi trò chơi trên máy tính bảng và 70% trên điện thoại di động của họ.

Những loại trò chơi này phổ biến nhất ở thanh niên khoảng 30 tuổi. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều tiếp xúc với chúng trong suốt thời thơ ấu. Trên thực tế, có rất nhiều ứng dụng không chỉ giải trí mà còn mang tính giáo dục với những thành phần đã được trò chơi hóa (tức là áp dụng các yếu tố thiết kế, đặc điểm hoặc nguyên tắc của trò chơi trong việc giải quyết các vấn đề khác của cuộc sống).

“Nếu Pac-Man ảnh hưởng đến chúng tôi khi còn nhỏ, tất cả chúng tôi sẽ chạy quanh trong phòng tối, nhai thuốc và nghe nhạc điện tử lặp đi lặp lại.” -Marcus Brigstocke-

Hiệu ứng của trò chơi điện tử

Nhìn chung, nghiên cứu tập trung vào trò chơi điện tử nhằm giải quyết một số vấn đề nhất định, chẳng hạn như:

• Những ảnh hưởng lâu dài của việc tiếp xúc với trò chơi điện tử.
• Liệu rằng chúng có tác động tích cực đến nhận thức, cảm xúc, động lực hoặc ở cấp độ xã hội hay không.
• Liệu chúng có gây ra tác động tiêu cực do hình ảnh bạo lực, gây nghiện hay làm giảm kết quả học tập hay không.

Bài viết này sẽ mô tả những lợi ích chính về tâm lý của trò chơi điện tử.

Lợi ích về nhận thức

Sự tập trung

Quá trình nhận thức này là một trong những quá trình được nghiên cứu nhiều nhất. Sự tham gia của các mạng lưới chú ý trong các trò chơi là yếu tố cần thiết để có thể bắt đầu phần còn lại của quá trình. Vì vậy, một số nghiên cứu tiết lộ rằng trò chơi điện tử cải thiện khả năng chú ý nói chung. Cụ thể hơn, chơi liên tục là do sự cải thiện về sự chú ý có chọn lọc, phân chia và duy trì ổn định.

Ví dụ, một số người quan sát thấy rằng những người không chơi game, so với những người chơi game, kích hoạt hệ thống chú ý có chọn lọc cao hơn. Điều này có nghĩa là những người chơi trò chơi điện tử yêu cầu ít yếu tố hỗ trợ hơn để thực hiện cùng một tác vụ hoặc có lẽ nguồn lực của họ hiệu quả hơn.

Tương tự như vậy, có một mối liên hệ giữa việc sử dụng trò chơi điện tử và việc kích hoạt nhịp điệu midline theta nhiều hơn. Tần số điện từ này của não liên quan trực tiếp đến sự tập trung. Do đó, trò chơi điện tử dẫn đến khả năng tập trung cao hơn, hơn nữa, điều này dường như tăng lên khi luyện tập.

Sự khác biệt được tìm thấy theo loại trò chơi điện tử cũng rất thú vị. Ví dụ: dường như các trò chơi điện tử hành động cải thiện sự chú ý có chọn lọc hơn so với trò chơi giải đố hoặc trò chơi chiến lược. Điều này là do chúng yêu cầu tốc độ nhanh hơn và chính xác hơn.

Kỹ năng không gian trực quan

Những kỹ năng này cho phép con người nhận thức, nhận biết và điều khiển các kích thích thị giác, cũng như điều phối và điều hướng trong không gian. Trò chơi điện tử được cho là những nhiệm vụ trực quan, tương tác và người ta có thể mong đợi chúng có ảnh hưởng đến những kỹ năng này.

Mặt khác, một số nghiên cứu cho thấy sự gia tăng vùng hải mã bên phải ở cả những game thủ kỳ cựu và những người tập luyện trong một khoảng thời gian cụ thể. Khu vực này của não chịu trách nhiệm về các kỹ năng không gian trực quan. Tương tự như vậy, người chơi các trò chơi logic hoặc trò chơi giải đố cho thấy sự tăng lên về quá trình kích hoạt các khu vực liên quan đến trí nhớ không gian.

Kiểm soát nhận thức

Chúng ta thường thấy chính mình trong những tình huống phải đưa ra quyết định trong một trò chơi. Ví dụ, một chiến lược này phải bị gián đoạn và một chiến lược khác nhanh chóng được lựa chọn, hoặc nhiều thông tin phải được phân tích để tiến tới một cuộc phiêu lưu tại một thời điểm nhất định. Những tình huống này được theo dõi bởi kiểm soát nhận thức, bao gồm trí nhớ làm việc, ức chế và chuyển đổi nhiệm vụ.

Do đó, do luyện tập trò chơi điện tử, có những thay đổi có thể nhìn thấy trong việc kích hoạt các vùng liên quan đến kiểm soát nhận thức, chẳng hạn như vỏ não trước trán, vùng đỉnh và hạch nền.

Tuy nhiên, việc kích hoạt phụ thuộc vào độ khó của trò chơi, độ tuổi, kỹ năng và mức độ yêu thích. Những thay đổi này dường như là lâu dài. Các nghiên cứu cho thấy chúng được duy trì, ngay cả trong trạng thái nghỉ ngơi. Nói cách khác, ngay cả khi một người đang không chơi trò chơi điện tử, các vùng liên quan đến kiểm soát nhận thức vẫn sẽ được kích hoạt.

Điều thú vị là tùy thuộc vào thể loại trò chơi, các khu vực được kích hoạt (và quá trình nhận thức) là khác nhau. Ví dụ: có vẻ như lượng thông tin mà người ta có thể ghi nhớ được với các trò chơi điện tử chiến lược ngày càng tăng.

Ngoài ra còn có mối liên hệ giữa các trò chơi hành động 2D và khả năng giải quyết vấn đề và suy luận được cải thiện. Do đó, các trò chơi giải đố hoặc trò chơi rèn luyện trí não giúp cải thiện trí nhớ hoạt động.

Các đặc quyền khác khi chơi trò chơi điện tử

Ngoài những cải thiện cụ thể trong các quá trình nhận thức, trò chơi điện tử dường như đóng một vai trò quan trọng trong việc học theo quy trình. Cụ thể là trong xử lý không gian trực quan, tích hợp trực quan, lập kế hoạch và thi hành chúng.

Như bạn có thể thấy, những lợi ích tâm lý của trò chơi điện tử cũng bao gồm tăng động lực, khả năng tự điều chỉnh, sự tự tin và các kỹ năng xã hội. Nó thậm chí có thể làm tăng các giá trị như làm việc theo nhóm, hợp tác, cải thiện bản thân và tôn trọng, tùy thuộc vào loại trò chơi điện tử.

------------

Dịch bởi: Boba

Biên tập: Ori

Ảnh: Unsplash

Tham khảo: 

Psychology Today (2021), The Psychological Benefits of Video Games [Online] Available at: <https://exploringyourmind.com/the-psychological-benefits-of-video-games/> [Accessed 28 August 2021]

------------